Szkoła

szkola_min Budynek szkolny usytuowany jest w centralnej części wsi. Mieści on sześcioklasową Szkołę Podstawową . Obok głównego budynku znajduje się Dom Nauczyciela z zapleczem gospodarczym oraz Oddział Przedszkolny dla dzieci sześcioletnich. Zabudowania szkolne to obiekty nowoczesne, wyposażone w bieżącą wodę, gazowy system grzewczy oraz dogodne i estetyczne zaplecze sanitarne. Szkoła posiada jasne i przestronne sale lekcyjne, pracownię komputerową z dostępem do sieci Internet oraz boiska sportowe. Oddany do użytku w 2000 roku Dom Nauczyciela mieści również siedzibę Oddziału Przedszkolnego. Nieduże, lecz przytulnie urządzone pomieszczenia stwarzają przyjazną atmosferę do zabawy i nauki.

cyn_maxFunkcjonalność i estetykę budynków podniosły znacznie dokonane w ostatnich latach remonty – częściowa odnowa elewacji, wymiana stolarki okiennej oraz położenie kostki brukowej przed głównym budynkiem. Szkoła Podstawowa nosi imię Batalionów Chłopskich. Jej dyrektorem jest od 1 września 2002 roku mgr inż. Józef Cynarski. W obecnej strukturze organizacyjnej placówka funkcjonuje od 1999 roku, wcześniej była szkołą ośmioklasową. W latach 1999 – 2006 mieścił się tutaj również zamiejscowy oddział Gimnazjum w Wiśniowej.

Zarys historii szkoły

Myśl o budowie szkoły w Różance pojawiła się już w końcu XIX wieku. Urzeczywistniła się ona w 1891 roku, kiedy to miejscowy właściciel ziemski, Teofil Nartowski przekazał teren pod budowę szkoły. W tym też roku rozpoczęła się, trwająca rok, budowa. Dnia 4 września 1892 roku ks. Michał Filipek z Niewodnej dokonał poświęcenia budynku szkolnego. Pierwszym nauczycielem tej jednoklasowej początkowo szkoły był Władysław Pańczuk. Pierwsze lata funkcjonowania placówki były bardzo trudne. Naukę w jednej sali lekcyjnej przerywały częste choroby uczniów, złe warunki atmosferyczne – ciężkie i mroźne zimy, wiosenne roztopy. Dotkliwie dawał się odczuwać brak ubrania i obuwia dla dzieci. Warunki lokalowe poprawiły się nieco na przełomie 1906/07 roku, kiedy to dobudowano drugą salę lekcyjną oraz pomieszczenia dla nauczycieli. W latach 1892 – 1918 następowały bardzo częste zmiany nauczycieli. Na ogół edukacją dzieci zajmował się jeden pedagog, pełniąc równocześnie funkcję kierownika szkoły. Niekiedy przydzielano także nauczyciela pomocniczego, gdyż w latach tych do szkoły uczęszczało ponad dwustu uczniów. Od 1918 roku, w trudnych warunkach początku niepodległej Polski, obowiązki kierownika przejął Maksymilian Madej. Był to człowiek niezwykle zasłużony dla społeczności wsi. Inicjował działalność Koła Młodzieżowego, organizował przedstawienia teatralne dla mieszkańców, „Święta Pieśni”, „Święta Sadzenia Drzew” jak również lekcje pokazowe dla nauczycieli z sąsiednich wsi. W dwuklasowej szkole uczyło się wtedy około 250 uczniów. Rok szkolny rozpoczynał się i kończył Mszą św. w kościele w Niewodnej. Kolejna postać zasłużona w kartach historii tutejszej szkoły to Ferdynand Staroń – pełniący obowiązki jej kierownika w latach 1928 – 1947. Ten uczestnik I wojny światowej, syberyjski zesłaniec okazał się nie tylko sumiennym nauczycielem, ale także doskonałym organizatorem życia kulturalnego w Różance. Założył w tutejszej szkole bibliotekę oraz sklepik uczniowski. W pracy pedagogicznej stosował nowoczesne metody nauczania, szczególnie poglądową, jak i środki dydaktyczne, umożliwiające uczniom zapoznanie się z dorobkiem kulturowym kraju i świata. Bardzo uroczyście obchodzono ważne święta narodowe: „3 Maja”, „11 Listopada”. Organizował kursy dokształcające dla młodzieży, jak również kursy higieniczne, dziewiarskie, kulinarne i ogrodnictwa. Był prekursorem w zakresie wprowadzania we wsi nowych upraw. Zajmował się także organizowaniem pomocy żywnościowej i medycznej, często zastępował lekarza, udzielając potrzebującym pierwszej pomocy. Niejednokrotnie na potrzeby szkoły przeznaczał własne pieniądze. Już w 1938 roku Ferdynand Staroń podjął starania o budowę nowej szkoły. W pamięci wychowanków pozostał jako nauczyciel wymagający i sprawiedliwy.

lekcja_maxKolejny kierownik szkoły w Różance to również postać nietuzinkowa. Był nim od 1947 do 1959 roku Jan Mikuś. Jako absolwent Seminarium Nauczycielskiego pracę pedagogiczną rozpoczął na terenach kresów wschodnich. W 1940 roku wywieziony na Syberię; przebył szlak z armią gen. Andersa. Organizował szkolnictwo na terenie Afryki, w obozach dla rodzin wojskowych. W roku szkolnym 1948/49 utworzył w Różance klasę VII. Za jego staraniem i przy pomocy mieszkańców, przy gromadzkim budynku dobudowano dwie sale lekcyjne. Potrafił zaangażować społeczeństwo do pomocy na rzecz szkoły. Doceniał potrzeby kształcenia mlodzieży, stąd poziom nauczania był wysoki. Organizował kursy dla nieumiejących czytać i pisać. Biblioteka szkolna służyła całej wsi, co sprzyjało rozwojowi czytelnictwa. Za jego sprawą w 1954 roku w miejscowej Gromadzkiej Radzie Narodowej podjęto uchwałę o budowie nowej szkoły. Wstępne kroki poczyniono w latach 1957/58, kiedy to wykupiono od miejscowej właścicielki ziemskiej pole pod przyszłą szkołę i wybrano komitet budowy szkoły. W 1959 roku założono po raz pierwszy Spółdzielnię Uczniowską, działającą prężnie pod kierunkiem miejscowego nauczyciela Mariana Półzięcia. On też został kolejnym kierownikiem szkoły, pełniąc tę funkcję w latach 1959 – 1967. W tym okresie dzięki jego inicjatywie oraz ogromnemu zaangażowaniu mieszkańców wsi udało się wybudować nowoczesny budynek szkolny. Będąc także radnym i przewodniczącym Komisji Oświaty przy GRN Marian Półzięć założył w Różance bibliotekę wiejską. W następnych latach pracą szkoły kierowali kolejno: Tadeusz Pukacz, Zofia Pukacz, Władysława Chmura oraz Kazimierz Tokarski. W 1975 roku obowiązki dyrektora szkoły objęła mgr Irena Niewiarowska, pełniąc tę funkcję nieprzerwanie przez 27 lat. W tym czasie dołożyła wiele starań o poprawę warunków pracy szkoły. Przeprowadziła szereg działań związanych z remontem budynku oraz wzbogaceniem jego wyposażenia. Wsród najważniejszych przedsięwzięć wymienić należy: doprowadzenie bieżącej wody, wykonanie instalacji gazowej, wybudowanie kotłowni wolnostojącej, zainstalowanie centralnego ogrzewania, wykonanie elewacji szkoły. W stanie surowym wybudowano także Dom Nauczyciela z zapleczem gospodarczym. Wymieniono meble szkolne i zakupiono wiele pomocy dydaktycznych. Dyrektor Irena Niewiarowska pod koniec lat 90 – tych zadbała również o gruntowny remont dachu na obiekcie szkolnym oraz odnowienie łazienek i kuchni. Za jej staraniem w 2000 roku zostały oddane do użytku nowe pomieszczenia dla Oddziału Przedszkolnego. Przed odejściem na emeryturę udało się jej wymienić piece centralnego ogrzewania i grzejniki, przez co, budowana z jej inicjatywy kotłownia spełnia wymogi ekologiczne i przynosi oszczędności finansowe. Swoim ogromnym zaangażowaniem, uporem i poświęceniem mgr I. Niewiarowskia przyczyniła się do stworzenia uczniom i nauczycielom dogodniejszych warunków do pracy i nauki. Od pierwszego września 2002 roku obowiązki Dyrektora Szkoły objął nauczyciel tutejszej szkoły mgr inż. Józef Cynarski.Przed rozpoczęciem roku szkolnego nadzorował remont i malowanie korytarzy oraz budowę pomieszczenia na sklepik uczniowski i gabinet dyrektora. W pracach tych uczestniczyli mieszkańcy wsi oraz pracownicy przydzieleni przez Wójta Gminy. Jesienią 2002 roku położono płytki na korytarzu „górnym”. Podczas wakacji 2003 roku wymieniono część okien w szkole, położono kostkę brukową przed obiektem szkolnym, wykonano remont wejścia i niwelację terenu.